Orthogonale inrichting

Johannes van den Bosch was opgeleid als militair, bij de genie, waardoor hij over veel technische kennis beschikte. Deze kennis heeft hij ingezet voor het ontwerp van de Koloniën van Weldadigheid. Het heeft geleid tot een orthogonaal landschap, een landschap dat met loodrechte lijnen is ingericht. De lijnen zijn nog steeds te herkennen, zoals in de rechte lijnen van lanen en watergangen en de gelijke afmetingen van de percelen. Juist deze ritmische landschappelijke inrichting is één van de Outstanding Values die geleid heeft tot de UNESCO Werelderfgoedstatus van het gebied.

Landbouwkolonie

De Koloniën van Weldadigheid zijn opgezet als landbouwkoloniën. Arme stedelingen kregen een klein boerderijtje en een stukje land toegewezen en leerden zelf het land verbouwen en zo in eigen onderhoud voorzien. Vandaag de dag bestaat nog een groot deel van het gebied van de Maatschappij van Weldadigheid uit landbouwgrond. Deze wordt verpacht aan een aantal boeren, waar de stichting een persoonlijke relatie mee onderhoudt. De Maatschappij van Weldadigheid werkt en denkt graag mee in de vraagstukken van haar pachters. De pachters van de Maatschappij van Weldadigheid zijn betrokken boeren die zelf veel initiatieven ontplooien en volop in ontwikkeling zijn.

Grondgebied

Het grondgebied van de Maatschappij van Weldadigheid bestaat niet alleen uit landbouwgrond.  Zij heeft ook tuingronden verpacht. Een ander deel van de grond van de Maatschappij van Weldadigheid is in erfpacht uitgegeven. Woningzoekenden kopen het pand, maar worden niet eigenaar van het perceel waarop deze woning is gebouwd. Om van de grond gebruik te mogen maken betalen zij een erfpachtcanon aan de Maatschappij van Weldadigheid. De stichting gebruikt de opbrengst voor het behoud en ontwikkeling van haar culturele erfgoed.

Maar het grootste deel van het grondgebied van de Maatschappij van Weldadigheid stichting bestaat bossen, natuurterreinen en woeste grond. De bossen zijn aangelegd om hout en daarnaast ook inkomen te kunnen leveren voor de bewoners van de Koloniën. De bossen zijn nog steeds in gebruik als productiebos. Lees daarover meer op: link naar bosbeheer. Woeste gronden zijn gronden die altijd in eigendom van de Maatschappij van Weldadigheid zijn geweest, maar nooit ontgonnen zijn, omdat ze niet bruikbaar waren als cultuurgrond. Ze maken nu onderdeel uit van de natuurterreinen. De natuurterreinen zijn Natura2000 gebied waar natuurherstelwerkzaamheden plaatsvinden.